Οι αιμορροΐδες όπως έχουμε συνηθίσει να λέμε την αιμορροϊδοπάθεια, είναι μια συχνή πάθηση που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα της καθημερινής ζωής του ασθενούς, ρίχνοντας το βιοτικό του επίπεδο. Οι αιμορροΐδες αποτελούν διατάσεις των φλεβικών αιμοροϊδικών πλεγμάτων, είναι αιμοφόρα αγγεία που βρίσκονται στο κατώτερο τμήμα του παχέος εντέρου και μεταφέρουν αίμα στον πρωκτό και στον σφιγκτήρα μυ, του οποίου η λειτουργία είναι να συγκρατεί τα κόπρανα και να επιτρέπει την έξοδό τους κατά την αφόδευση. Όταν οι αιμορροΐδες διογκωθούν, προβάλλουν από τον πρωκτό και προκαλούν τα συμπτώματα της αιμορροϊδοπάθειας. Σύμφωνα με τα δεδομένα στοιχεία ένας στους πέντε ανθρώπους θα αντιμετωπίσει σε κάποια περίοδο της ζωής του αυτή την πάθηση, με την υψηλότερη συχνότητα της πάθησης να εμφανίζεται μεταξύ 40 και 50 ετών. Στην εποχή μας αυτό το πρόβλημα είναι συχνότερο λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής (καθιστική ζωή) και των αλλαγών στη διατροφή (διατροφή χαμηλή σε ίνες, παχυσαρκία κλπ).
Αιμορροΐδες: Εσωτερικές και Εξωτερικές
Οι αιμορροΐδες χωρίζονται στις εσωτερικές και τις εξωτερικές. Οι εξωτερικές είναι διατεταμένες φλέβες του έξω αιμορροϊδικού πλέγματος που καλύπτονται από πλακώδες επιθήλιο. Εντοπίζονται στο υποδόριο του κάτω τριτημορίου του πρωκτικού σωλήνα και δημιουργούνται από τη διόγκωση των φυσιολογικών αιμορροϊδικών πλεγμάτων. Δεν προκαλούν πόνο εκτός κι αν προκληθεί αιμορραγία ή θρόμβωση, οπότε παρουσιάζουν ξαφνικό και έντονο πόνο. Οι εσωτερικές αιμορροΐδες καλύπτονται με βλεννογόνο και όταν διογκωθούν προβάλλουν από τον αυλό του εντέρου και οι περισσότερες συνήθως δεν προκαλούν πόνο(ο βλεννογόνος δεν διαθέτει νευρικές απολήξεις και υποδοχείς πόνου). Ακόμη, είναι πιθανό να προβάλλουν από τον πρωκτό μετά από έντονη προσπάθεια ή να εξαφανίζονται σε χαλάρωση, ανάλογα με τον βαθμό της πρόπτωσης που τις χαρακτηρίζει. Επίσης στις εσωτερικές αιμορροΐδες μπορεί να συνυπάρχουν κενώσεις με έντονο κόκκινο χρώμα. Για να διαγνωστούν οι εσωτερικές αιμορροΐδες πρέπει ο ιατρός να διενεργήσει πρωκτοσκόπηση μέσω ενός λεπτού οπτικού οργάνου που εισέρχεται στον πρωκτό και του επιτρέπει να δει το πάσχον σημείο. Σε κάποια περιστατικά ασθενών συνυπάρχουν και οι δύο τύποι.
Αιμορροΐδες: Αιτίες
Οι αιτίες εμφάνισης αιμορροΐδων είναι πολυδιάστατες, όμως υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισής τους. Τέτοιοι είναι η χρόνια δυσκοιλιότητα και η έντονη προσπάθεια κατά την αφόδευση, η πολύωρη καθιστική ζωή στην εργασία αλλά και στο σπίτι, η άστατη διατροφή γεμάτη με κρέας και κορεσμένα λίπη, η απουσία ινών στη διατροφή, η πλήρης απουσία άσκησης, το άγχος και η παχυσαρκία. Υπάρχουν βεβαίως και άλλοι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν αιμορροΐδες όπως ένας χρόνιος βήχας, η μεγάλη ηλικία, η κύηση, η άρση βαρέων αντικειμένων κατ’ εξακολούθηση και η ορθοστασία.
Αιμορροΐδες: Συμπτώματα
Κοινό σύμπτωμα στις εσωτερικές αιμορροΐδες είναι η εμφάνιση έντονου κόκκινου αίματος στα κόπρανα και στο χαρτί υγείας, λόγω των ρηγμάτων που εντοπίζονται στο βλεννογόνο του τελικού τμήματος του παχέως εντέρου. Όσον αφορά τις εξωτερικές αιμορροΐδες τα συμπτώματα είναι το επώδυνο πρήξιμο και η δημιουργία σκληρής μάζας γύρω από τον πρωκτό λόγω θρομβώσεως μέσα στο αιμορροΐδικό πλέγμα. Αξίζει να σημειωθεί πως στην περίπτωση θρόμβωσης παρατηρείται οξύς πόνος που εμποδίζει το πάσχον άτομο να καθίσει ή να αφοδεύσει. Η αιμορροϊδοπάθεια τις περισσότερες φορές καταλήγει να οδηγεί τον ασθενή στο χειρουργείο για να αντιμετωπιστεί ριζικά, ενώ χρειάζεται προσοχή από τον ασθενή για να παρατηρήσει αν υπάρχει απώλεια αίματος στα κόπρανα, κάτι που αν ισχύει θα πρέπει το άτομο να απευθυνθεί στον ιατρό του, ώστε να αποκλείσει το ενδεχόμενο να πάσχει από κάποια πιο σοβαρή πάθηση του εντέρου(π.χ. καρκίνος). Επίσης άμεση επεμβατική αντιμετώπιση απαιτείται όταν οι αιμορροΐδες παραμένουν ή είναι πολύ διογκωμένες και αιμορραγούν.
Αιμορροΐδες: Αντιμετώπιση
Η θεραπευτική αντιμετώπιση των αιμορροΐδων επιλέγεται και ακουλουθείται εξατομικευμένα από τον ιατρό, ανάλογα με το στάδιο εξέλιξης που βρίσκεται η πάθηση στο πάσχον άτομο. Στις αιμορροΐδες πρώτου και δευτέρου βαθμού η αντιμετώπιση βασίζεται στη διατροφική αύξηση των φυτικών ινών σε συνδυασμό με σωστή ενυδάτωση και χρήση τοπικών αλοιφών και αντιφλεγμονώδων φαρμάκων. Επίσης καλό θα είναι γενικά να αποφεύγεται η παρατεταμένη ορθοστασία. Σε περιπτώσεις 3ου και 4ου βαθμού αιμορροϊδοπάθειας χρειάζεται ριζική εγχειρητική αφαίρεση των αιμορροϊδικών όζων (αιμορροϊδεκτομή).
Οι διαθέσιμες εγχειρητικές τεχνικές της αιμορροϊδεκτομής είναι ποικίλες, έχουν συγκεκριμένες ενδείξεις και η καθεμία από αυτές χαρακτηρίζεται από πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Για κάθε συγκεκριμένη περίπτωση ασθενούς η επιλογή της εγχειρητικής μεθόδου προσωποποιείται και εξατομικεύεται.
Αιμορροΐδες – Ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι
Οι ελάχιστα επεμβατικές μέθοδοι στην αντιμετώπιση της αιμορροϊδοπάθειας είναι η σκληροθεραπεία, η απολίνωση των αιμορροϊδικών αρτηριών με Doppler-υπερήχων(HAL ή THD) και ο καυτηριασμός με Laser αποτελούν την πιο αποτελεσματική θεραπεία για τους 3 από τους 4 βαθμούς αιμοροϊδοπάθειας. Οι μέθοδοι αυτές έχουν λίγο πόνο, ελάχιστη απώλεια αίματος, μικρό χρόνο νοσηλείας και άμεση επιστροφή στην καθημερινότητα, όμως διατηρείται η πιθανότητα της υποτροπής.
Αιμορροΐδες: Χειρουργική Αντιμετώπιση – Αιμορροϊδεκτομή κατά HAL ή THD
Η απολίνωση των αιμορροϊδικών αρτηριών με τη βοήθεια των υπερήχων είναι η νεότερη ελάχιστα επεμβατική μέθοδος για την ανώδυνη θεραπεία της αιμορροϊδικής νόσου.
Τεχνική: Με ένα ειδικό πρωκτοσκοπικό εργαλείο εντοπίζονται οι αιμορροϊδικές αρτηρίες με τη βοήθεια ενσωματωμένων υπερήχων. Οι αρτηρίες αυτές απολινώνονται με ειδικά ράμματα και έτσι διακόπτεται η αιματική ροή προς τις αιμορροΐδες, οι οποίες ακολούθως ατροφούν και συρρικνώνονται. Με το ίδιο ράμμα μπορεί να γίνει και ανάρτηση των προσπιπτουσών αιμορροΐδων οι οποίες καθηλώνονται στη φυσιολογική τους ανατομική θέση. Ο χειρισμός αυτός λέγεται αιμορροϊδοπηξία.
Τα πλεονεκτήματα της ανωτέρω μεθόδου είναι τα εξής:
- Δεν γίνεται τομή στους ιστούς.
- Στη περιοχή που γίνονται οι χειρουργικοί χειρισμοί δεν υπάρχουν νευρικές απολήξεις και δεν παράγεται μετεγχειρητικός πόνος.
- Μικρή διάρκεια της επέμβασης.
- Δεν απαιτείται φαρμακευτική αγωγή μετά την επέμβαση.
- Έχει εξαιρετικά και άμεσα αποτελέσματα σε αιμορραγούσες αιμορροΐδες.
- Επιστροφή του ασθενούς στην εργασία την επόμενη μέρα.
- Εύκολη μέθοδος στην εκμάθηση.
Αιμορροΐδες: Τεχνικές Αιμορροϊδεκτομής
Η ανοιχτή αιμορροϊδεκτομή κατά Milligan– Morgan σε συνδυασμό με χρήση θερμικής ενέργειας(Ligasure-Harmonic) χρησιμοποιείται συχνά(για την αντιμετώπιση του 3ου και 4ου βαθμού αιμορροΐδων) και θεωρείται αποτελεσματική. Μετεγχειρητικά ο ασθενής δεν έχει έντονο πόνο και η πιθανότητα αιμορραγίας είναι πολύ μικρή.
Ανακεφαλαιώνοντας η θεραπευτική αντιμετώπιση των αιμορροΐδων χρειάζεται εξατομίκευση ανάλογα με την ταξινόμηση της αιμορροϊδοπάθειας.