Το θηλώδες καρκίνωμα θυρεοειδούς είναι η πιο συχνή κακοήθεια του θυρεοειδούς(60-80%) και μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά οι περισσότεροι ασθενείς είναι γυναίκες μεταξύ 30 και 50 ετών. Συχνά το θηλώδες καρκίνωμα θυρεοειδούς παρουσιάζεται ως ένα μονήρες, μη λειτουργικό οζίδιο, που συνοδεύεται από αυχενική λεμφαδενοπάθεια λόγω μετάστασης. Γενικά η πρόγνωση της ασθένειας είναι πολύ καλή.Το ποσοστό ίασης ανέρχεται στο 90 έως 95%.
Θηλώδες καρκίνωμα θυρεοειδούς :Τί είναι και πώς λειτουργεί ο θυρεοειδής
Ο θυρεοειδής είναι ο μεγαλύτερος ενδοκρινής αδένας στο ανθρώπινο σώμα, η θέση του οποίου είναι στο λαιμό, μπροστά από την τραχεία και κάτω από το λάρυγγα. Το βάρος του είναι 15 – 25 γραμμάρια και έχει σχήμα θυρεού, εξ’ ου και το όνομά του. Ανατομικά αποτελείται από τον αριστερό λοβό, τον δεξιό λοβό και το κεντρικό τμήμα που τους ενώνει και λέγεται ισθμός.
Θηλώδες καρκίνωμα θυρεοειδούς :Ποια είναι η χρησιμότητα του θυρεοειδούς;
Η σημασία του θυρεοειδούς είναι πολύ μεγάλη για τον άνθρωπο, καθώς η βασική του λειτουργία είναι η ρύθμιση της παραγωγής, χρήσης και αποθήκευσης της ενέργειας στο σώμα, δηλαδή τις διαδικασίες του μεταβολισμού. Αυτό το πετυχαίνει παράγοντας από τα θυλακιώδη κύτταρα τις ορμόνες Τ3 και Τ4 που ρυθμίζουν τον μεταβολισμό του σώματος, ελέγχοντας το ρυθμό της καρδιάς, την αρτηριακή πίεση και τη θερμοκρασία του σώματος. Η έκκριση των Τ3 και Τ4 ορμονών ρυθμίζεται από μια άλλη ορμόνη, την θυρεοειδοτρόπο (TSH), η οποία παράγεται στην υπόφυση του εγκεφάλου. Επίσης, ένας άλλος τύπος κυττάρων του θυρεοειδή, τα παραθυλακιώδη κύτταρα, παράγουν την καλσιτονίνη, την ορμόνη που παίζει ρόλο στον μεταβολισμό του ασβεστίου στον οργανισμό. Τα προβλήματα του θυρεοειδούς είναι συχνά στον γενικό πληθυσμό, αν και συχνά περνούν απαρατήρητα ή συγχέονται με άλλα ιατρικά προβλήματα, οπότε η έγκαιρη διάγνωσή τους βοηθά στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση.
ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ
Υπάρχουν 4 βασικές μορφές καρκίνου του θυρεοειδούς.
1.Θηλώδες καρκίνωμα
2.Θυλακιώδες καρκίνωμα
3.Μυελοειδές καρκίνωμα
4.Αναπλαστικό-Αμετάπλαστο καρκίνωμα
Θηλώδες καρκίνωμα θυρεοειδούς :Συμπτώματα- Διάγνωση
1)Συχνά εμφανίζεται ώς ένας ΟΖΟΣ στο θυρεοειδή, ανακαλύπτεται τυχαία από τον ίδιο τον άρρωστο ή κατά τη διάρκεια μιας κλινικής εξέτασης ρουτίνας-ψηλάφηση.
2)Διόγκωση του θυρεοειδούς ή παρουσία όζου(όζων)
3)Βραχνάδα ή αλλαγή στην χροιά της φωνής
4)Δυσκολία στην κατάποση ή στην αναπνοή, πόνος στο λαιμό
5)Διογκωμένοι λεμφαδένες στο λαιμό( συνήθως η πρώτη θέση όπου ο καρκίνος του
Θυρεοειδούς μεθίσταται).
ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ-ΔΙΑΓΝΩΣΗ, περιλαμβάνει:
1.Εξετάσεις αίματος για την μέτρηση των ορμονών(TSH,T4,T3)
2.Υπερηχογράφημα Θυρεοειδούς-τραχήλου
3.Κυτταρολογική εξέταση υλικού μετά από παρακέντηση με λεπτή βελόνη(FNA)*
4.Σπινθηρογράφημα του αδένα εάν κρίνεται απαραίτητο.
5.Αξονική ή Μαγνητική τομογραφία(MRI) ή PET-CT scan (εάν κρίνεται απαραίτητο).
*Η παρακέντηση (FNA) έχει μεγάλη ακρίβεια στην διάγνωση της ασθένειας, έχει εξαιρετικά ΥΨΗΛΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ .Σήμερα πραγματοποιούνται υπό την καθοδήγηση του υπερήχου . Το FNA αποτελεί μια μέθοδο κυτταρολογικής ή και ιστολογικής διάγνωσης υλικού το οποίο αναρροφάται με λεπτή βελόνη. Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου αυτής είναι το ότι πρόκειται για μια γρήγορη, ανώδυνη και ασφαλή μέθοδο διάγνωσης, που μπορεί να γίνει με χαμηλό κόστος, αφού δεν απαιτεί εξειδικευμένο εξοπλισμό αναισθησία και νοσηλεία.
Θηλώδες καρκίνωμα θυρεοειδούς : Αντιμετώπιση-Θεραπεία
1)Η Χειρουργική αντιμετώπιση είναι η ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΗ ΑΡΧΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ(η οποία
Περιλαμβάνει συνήθως ΟΛΙΚΗ ΘΥΡΕΟΕΙΔΕΚΤΟΜΗ).Με τη μέθοδο αυτή γίνεται η χειρουργική εκτομή και εξαίρεση του θυρεοειδούς αδένα, με τον χειρουργό να προσπαθεί να αφήσει όσο το δυνατόν λιγότερα θυρεοειδικά κύτταρα πίσω. Η ολική θυρεοειδεκτομή είναι συνήθως επαρκής και δε χρειάζονται περαιτέρω χειρισμοί.Η πιθανότητα ίασης είναι μεγαλύτερη από 90% εάν ο καρκίνος είναι εντοπισμένος ΜΟΝΟ ΕΝΤΟΣ του θυρεοειδούς αδένα. Ακόμη και αν ο όγκος έχει διηθήσει τους ΤΡΑΧΗΛΙΚΟΥΣ ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν ακόμη να θεραπευτούν εάν αφαιρεθούν οι ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ και ενδεχομένως και τα ΠΛΑΓΙΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ (εφόσον έχουν διηθηθεί).
2)ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΕΣ ΟΡΜΟΝΕΣ- Περιλαμβάνει την θεραπεία καταστολής TSH -αγωγή αναστολής με ΘΥΡΟΞΙΝΗ.
3)Η θεραπεία με ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΟ ιώδιο ξεκινά συνήθως 4 με 6 εβδομάδες μετά την θυρεοειδεκτομή και περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή λήψης χαπιού, του οποίο η δόση έχει ρυθμιστεί στον κάθε ασθενή(ανάλογα με την νόσο)Το ραδιενεργό ιώδιο απορροφάται και καταστρέφει τα υπολειπόμενα καρκινικά κύτταρα. Καλό θα είναι για 1-2 εβδομάδες πριν την έναρξη θεραπείας με ραδιενεργό ιώδιο, ο ασθενής να αποφεύγει κάποιες συγκεκριμένες τροφές όπως τα οστρακοειδή, το ζαμπόν, το μπέικον, το αλάτι, το γιαούρτι και το παγωτό ενώ θα πρέπει να αποφεύγονται τα φάρμακα που περιέχουν ιώδιο και να καταναλώνεται μεγάλη ποσότητα υγρών. Στους ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία με ιώδιο, υπάρχει και η εξωτερική ακτινοβόληση του τραχήλου με υψηλές δόσεις ακτινοβολίας(εξαιρετικά σπάνια).
Τέλος κάθε 6 με 12 μήνες ο ασθενής θα πρέπει να επισκέπτεται τον ενδοκρινολόγο ώστε να ρυθμίζεται η δόση του φαρμάκου που υποκαθιστά τις ορμόνες που πια δεν παράγονται από τον απόντα αδένα.